ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. ΚΥΠΡΟΣ 2013

Συνηθίζω κάθε χρόνο να κάνω τις δικές μου προβλέψεις για την Οικονομία, πρωτίστως για να έχω ένα σημείο αναφοράς, μια ιστορική ένδειξη για το αν σκέπτομαι σωστά, αν βλέπω μακριά, αν επηρεάστηκα από λάθος προφητείες, δείχτες, κινήσεις ή άτομα.

Λίγα λόγια και καλά. Απευθείας στο θέμα. Πως θα κινηθεί η οικονομία, οι καταναλωτές και η κοινωνία το 2013; Δεν ξέρω πως θα αντιδράσετε εσείς σαν επιχειρηματίες ή στελέχη αλλά έχει μεγάλη σημασία πως θα φιλτράρετε τα σημάδια των καιρών και πως θα αναπροσαρμοστείτε για να πετύχετε τους στόχους σας.

Μερικές προβλέψεις για την Οικονομία:

· Η χρονιά των καρφωμάτων – το 2013 θα είναι μια απίθανη και πρωτοφανής πολεμική χρονιά. Αναμένω πολλά καρφώματα από όλους προς όλους και για πολλά διάφορα θέματα και λόγους. Η κυβέρνηση θα καρφώνει την αντιπολίτευση, η αντιπολίτευση τα κόμματα, το κράτος τους λογιστές για την οικονομία, οι λογιστές τις τράπεζες, οι τράπεζες τους δικηγόρους, οι δικηγόροι τους επιχειρηματίες, οι πολίτες τους πολιτικούς, οι πολιτικοί τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Οι πάντες τους πάντες, πρωτίστως για να φύγουν το στόχαστρο από πάνω τους και δευτερεύοντος για σκοπούς επιβίωσης. Θα δούμε σκάνδαλα, κεφάλια ενόχων και αθώων να πέφτουν.

· Ακίνητα – οι τιμές των ακινήτων θα συνεχίσουν να πέφτουν και η οικοδομική βιομηχανία να μετατρέπεται σε ζόμπι. Τα διάφορα καλέσματα γοργόνων’ developers, εκτιμητών, επιχειρηματιών και πολιτικών δεν πρέπει να σας επηρεάσουν. Αυτοί κοιτάζουν το συμφέρον τους και εσείς πρέπει να δείτε το δικό σας. Και το συμφέρον σας απαιτεί να σκεφτείτε, όχι 2 φορές αλλά 12 φορές, πριν αγοράσετε, σπίτι, διαμέρισμα, γραφείο η ακίνητο γιατί πολύ απλά οι τιμές θα συνεχίσουν να πέφτουν. Είναι η εποχή του αγοραστή και όχι του πωλητή. Περιμένετε, και όσο περιμένετε, θα πέφτουν.

· Λογιστές – πρωτοφανής πολεμική στο αγαπημένο επάγγελμα των γηραιοτέρων. Απίστευτα καρφώματα για ελλειπή έλεγχο, υπερεκτιμημένες εκθέσεις και επιβεβαιώσεις, λάθη, παραλείψεις. Και το πολεμικό κλίμα δεν θα προέρχεται μόνο από τους πελάτες των λογιστών αλλά κυρίως από το κράτος. Παλιές φιλίες θα χαθούν και ξεχαστούν στο βωμό της επιβίωσης και οι λογιστές θα βρεθούν στο επίκεντρο της προσοχής για τον τρόπο που κάνουν τη δουλειά τους, για την ευκολία που υπογράφουν, για τις εισηγήσεις τους, για τα λεφτά που ελέγχουν και περνούν από τα χέρια τους.

· Κλείσιμο επιχειρήσεων – ναι, και άλλες επιχειρήσεις θα κλείσουν. Επιχειρήσεις που στηρίζονταν σε λάθος κολώνες αλλά και την λανθασμένη ναρκωμένη ευφορία της αγοράς, των τραπεζών και των καταναλωτών, θα κλείσουν. Πολύ απλό, θεμιτό και ζητούμενο.

· Ντόπια προϊόντα – θα υπάρξει μια ροπή και παρακίνηση να αγοράζουμε ντόπια προϊόντα για να βοηθήσουμε την οικονομία. Αλλά αυτή η κίνηση δεν σημαίνει ότι όποιος παράγει και πωλεί ντόπια προϊόντα, θα επιβιώσει. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η καλή ποιότητα στη σωστή τιμή, δηλαδή, value for money. Αν δεν υπάρχει αυτό, οι ντόπιοι θα αγοράζουν, και πρέπει να αγοράζουν, εισαγόμενα προϊόντα.

· Όροι πληρωμής – βελτίωση των όρων και συνθηκών πληρωμής από πελάτες προς προμηθευτές. Ναι καλά διαβάσατε. Το παζάρι, λαμβάνοντας υπόψη τα πολλά λάθη του παρελθόντος θα αρχίσει σιγά σιγά να δουλεύει, παράγει, τιμολογεί και εισπράττει σε πολύ μικρότερο διάστημα από τους πελάτες τους. Αυτό θα κατεβάσει ακόμα πιο πολύ τις τιμές αφού η γρήγορη εξόφληση θα προϋποθέτει χαμηλότερες τιμές και καλύτερη εξυπηρέτηση. Θα κυριαρχήσουν όσοι έχουν μετρητά και όχι τα λογιστικά assets, cash flow, ελεγκτές, εγγυήσεις και παρόμοια.

· Ιδιωτικοποιήσεις – θα γίνουν. ΑΗΚ, CYTA, Αρχή λιμένων, Χρηματιστήριο και όποια άλλη δημόσια εταιρία βγάζει κέρδος θα ιδιωτικοποιηθεί στο βωμό της επιβίωσης. Θα μειώσουν προσωπικό, θα μειώσουν μισθούς, θα γίνουν πιο ανταγωνιστικοί (όπως πρέπει δηλαδή) και θα συνεχίσουν. Μπορεί να μην γίνει το 2013 αλλά η συζήτηση τώρα ξεκινά. Ακόμα δεν είδατε τίποτα σε αυτό το θέμα.

· Τράπεζες – θα μειώσουν προσωπικό, θα μειώσουν μισθούς, θα κλείσουν καταστήματα, θα επεκτείνουν το ωράριο τους και κατά πάσα πιθανότητα, θα δούμε συγχωνεύσεις.

· ΜΜΕ – τραγική κατάσταση. Παρόλο που θα πάρουν μια ανάσα λόγω των εκλογών, τα περισσότερα αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα. Κάποια θα κλείσουν, κάποια θα συγχωνευτούν.

· Δημόσιοι υπάλληλοι – μάλλον θα μειωθεί και άλλο ο μισθός τους, θα δουλεύουν περισσότερο και, ώ παράδοξο, θα αποδίδουν ακόμα λιγότερο. Αυτό μέχρι να πέσει στο τραπέζι η κατάργηση της μονιμότητας και αρχίσουν οι απολύσεις.

· Πολίτες – θα αναπροσαρμόσουν τις αγορές τους. Προτίμηση σε ντόπια προϊόντα με καλό value, αύξηση των αγορών από το διαδίκτυο και προϊόντων DIY. Εκτενέστερη μελέτη για κάθε αγορά τους, θα τιμωρήσει πολλές εταιρίες. Αύξηση των καταγγελιών από πολίτες για περιπτώσεις μη έκδοσης απόδειξης, περίεργους όρους και προϋποθέσεις, ΦΠΑ και άλλα.

Το θέμα μας, όπως ανάφερα και πιο πάνω, δεν είναι τι προβλέπουμε ότι θα γίνει αλλά πως θα προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Σαν επιχειρηματίες, στελέχη, εργαζόμενοι, δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι, και πως θα επηρεάσουν την αγορά αυτές οι αναπόφευκτες αλλαγές και προσαρμογές.

Εσείς πως θα αναπροσαρμόσετε τη στρατηγική σας για το καλύτερο έτος που βρισκόμαστε, το 2013; Γιατί οι πιο πάνω αλλαγές, μακροπρόθεσμα, μόνο καλό θα μας κάνουν.

Νίκος Χριστοφόρου

Σύμβουλος Επιχειρήσεων