ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΑΠΟΤΥΧΟΥΝ ΟΙ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Σε κάθε μας συναλλαγή, κάθε μας αγορά, συναλλασσόμαστε με την επιχείρηση που αγοράζουμε τα προϊόντα ή υπηρεσίες αλλά όχι μόνο με αυτή. Αλληλεπιδρούμε με το προσωπικό, έμμεσα επηρεάζουμε τους προμηθευτές της επιχείρησης, επηρεάζουμε τον ανταγωνισμό και το περιβάλλον, τις όποιες συντεχνίες, τις τράπεζες, το Κράτος, την οικογένεια μας. Καμιά συναλλαγή δεν πραγματοποιείτε σε ‘κενό αέρος’ και οι επιλογές μας, εκτός από το πορτοφόλι μας, επηρεάζουν πολλά άλλα μέρη.

Από την πλευρά της επιχείρησης τώρα. Η ίδια η επιχείρηση έχει να δώσει ‘αναφορά’ σε πολλά μέρη επίσης. Στους μετόχους, στο προσωπικό, στη τράπεζα, στους προμηθευτές, στους πελάτες, στο Κράτος, και κάθε της πράξη επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα, λίγο ή πολύ, όλα τα μέρη που αναφέραμε. Συνήθως όταν η επιχείρηση πάει καλά, παράγει κέρδη και μερίσματα, τα περισσότερα μέρη είναι ευχαριστημένα και αναπτύσσονται μαζί με την επιχείρηση. Όταν η επιχείρηση δεν πάει καλά επηρεάζονται φυσικά προς το χειρότερο, όλοι. Τώρα, όταν η επιχείρηση πάει πράγματι καλά άλλα οι μέτοχοι έχουν προβλήματα, το παιγνίδι δυσκολεύει και περιπλέκετε και όσο μεγαλύτερη είναι η επιχείρηση τόσο περισσότερο επηρεάζει την Οικονομία μιας Χώρας. Οι μέτοχοι μπορεί να επιλέξουν να κρατήσουν την επιχείρηση με την προοπτική να απολαμβάνουν το κέρδος, ή να πωλήσουν την επιχείρηση (τώρα που είναι κερδοφόρα) για να διορθώσουν άλλα δικά τους προβλήματα. Και αυτή είναι ακριβώς η περίπτωση του Κυπριακού Κράτους το οποίο έχει προβλήματα αλλά συνάμα κατέχει, ελέγχει και επηρεάζει παντοδύναμες επιχειρήσεις. Και όταν το Κράτος ζήτησε βοήθεια για τα άλλα του προβλήματα, αυτοί που ήρθαν να βοηθήσουν ζήτησαν κάτι πολύ απλό: να πωλήσεις τις κερδοφόρες επιχειρήσεις που έχεις για να μειωθούν θα προβλήματα σου και όχι μόνο. Είναι πεποίθηση μου ότι η εμμονή των δανειστών μας να πωληθούν κρατικές κερδοφόρες επιχειρήσεις αποσκοπούν επίσης και στον περιορισμό της επιρροής του Κράτους, δηλαδή των Πολιτικών, στην Οικονομία της Χώρας τους, έχοντας υπόψη ότι οι κερδοφόρες αυτές επιχειρήσεις είναι πράγματι κερδοφόρες, πριν και τώρα, λόγω του μονοπωλίου. Τραγικό αλλά και μαζί κωμικό σημείο αναφοράς, είναι οι κυπριακές Αερογραμμές. Όσο είχαν το μονοπώλιο ήταν κερδοφόρες, το Κράτος ήταν χαρούμενο με το μέρισμα και τους διορισμούς, αλλά όταν τους επιβλήθηκε ο ανταγωνισμός έσκασαν σαν φούσκα και έμειναν όλες οι πλευρές με καμένα χείλη και ακόμα ψάχνουν, και θα ψάχνουν για πολύ καιρό, τους φταίχτες, δηλαδή τους εαυτούς τους.

Όταν η Τρόικα ζητεί αποκρατικοποιήσεις, άμεσα θέλει το Κράτος να βάλει στα ταμεία του ζεστό χρήμα, και έμμεσα θέλει να μειώσει την πολιτική επιρροή στην Οικονομία αλλά και να αυξήσει τον ανταγωνισμό και την παραγωγικότητα. Και όταν μέσω αυτής την διαδικασίας, των αποκρατικοποιήσεων, προσπαθούμε να πετύχουμε μια συναλλαγή (πώληση) όπου όλες οι πλευρές και μέρη θέλουν να κερδίσουν, θα κάνουμε απλά μια τρύπα στο νερό. Είναι θεωρητικά και πρακτικά αδύνατον να κερδίσουν όλες οι πλευρές από τις αποκρατικοποιήσεις. Δεν γίνετε να πωληθούν οι επιχειρήσεις σε υψηλή τιμή, να παραμείνει το προσωπικό στη θέση του με τους ίδιους κανόνες, να κερδίσει ο αγοραστής και να απολαμβάνει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες ο καταναλωτής. Κάποιος πρέπει να χάσει ή τουλάχιστον να δεχτεί να χάσει για να προχωρήσει η συναλλαγή. Ιδίως όταν η περίπτωση της Κύπρου είναι αρκετά ιδιαίτερη λόγω μεγέθους και όταν το Κράτος θέλει να επιβάλει στους αγοραστές περίεργους όρους και προϋποθέσεις.

Και για να το θέσουμε με ένα πραγματικό παράδειγμα, ας κοιτάξουμε την αποκρατικοποίηση της ΑΗΚ. Το Κράτος θέλει την υψηλότερη πιθανή τιμή αλλά και να ικανοποιήσει το προσωπικό της ΑΗΚ, βάζοντας σε δεύτερη ή και τρίτη θέση τις ανάγκες της οικονομίας και των καταναλωτών. Οι δανειστές θέλουν και αυτοί την υψηλότερη δυνατή τιμή για να πάρουν πίσω γρηγορότερα όσα δάνεισαν αλλά ξέρουν ότι αυτό θα αποθαρρύνει τους πιθανούς αγοραστές. Η Οικονομία και οι καταναλωτές χρειάζονται ανταγωνισμό για να χαμηλώσουν οι τιμές αλλά έχουν το μικρότερο βάρος στην όλη συζήτηση. Οι συντεχνίες και το προσωπικό θέλουν απλά τα λαμβάνουν τους μισθούς και τις αυξήσεις τους χωρίς να χρειαστεί να δουλέψουν περισσότερο και χωρίς να υπάρχει η περίπτωση απώλειας θέσεων. Ο πιθανός αγοραστής θέλει φυσικά να δώσει όσο το δυνατόν χαμηλότερη τιμή. Τώρα αν μπορείτε εσείς να λύσετε αυτό το αίνιγμα, μπράβο σας. Το θέμα μας στην περίπτωση της ΑΗΚ είναι πολύ απλό: ποιος έχει το περισσότερο ‘ειδικό βάρος’ στην όλη συζήτηση και σε αυτή την περίπτωση είναι απλά οι δανειστές που δάνεισαν και οι αγοραστές που θα επενδύσουν. Όλα τα άλλα είναι στρατηγικές μείωσης φωνών και αντιδράσεων, καθυστέρησης του αναπόφευκτου με την κρυφή ελπίδα ότι θα έρθει το φυσικό αέριο και όλα θα ακυρωθούν. Και είναι με αυτό το τόσο απλό παράδειγμα που πιστεύω ακράδαντα ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα αποτύχουν παταγωδώς, τουλάχιστον όπως μας το παρουσίασαν ότι θα πραγματοποιηθούν ή αν πιστεύετε ότι μπορούν να κερδίσουν όλες οι πλευρές. Κάποιοι πρέπει να χάσουν και θα χάσουν. Και το κράτος θα αναγκαστεί να πωλήσει σε χαμηλότερη τιμή, και προσωπικό θα απολυθεί, και ο ανταγωνισμός θα παραμείνει περίπου ο ίδιος.

Τα μαθήματα που μπορούν να πάρουν οι επιχειρηματίες από τις αποκρατικοποιήσεις είναι λίγα αλλά σημαντικά. Δημιουργούμε τις επιχειρήσεις για να μας παράγουν έργο και κέρδος και πρέπει να ξέρουμε πώς να τις χειριζόμαστε, πώς να τις αναπτύσσουμε και όταν χρειαστεί πώς να τις αλλάξουμε αλλά και πότε να τις πουλήσουμε. Μπορούμε να έχουμε μεγιστοποίηση μιας τιμής πώλησης όταν αυτό που πουλάμε έχει ζήτηση, είναι ελκυστικό και κερδοφόρο. Όταν περιμένουμε κοιτάζοντας τους τοίχους και ελπίζουμε ότι θα μας κτυπήσει κάποιος την πόρτα και θα μας προσφέρει Γη Και Ύδωρ για αυτό που έχουμε, μάλλον θα περιμένουμε πολύ καιρό. Αν έχετε να κάνετε αλλαγές στην επιχείρηση σας ξεκινήστε χτές όχι αύριο. Αν πρέπει να απολύσετε ή να προσλάβετε κάντε το σήμερα όχι αύριο. Αν χρειαστεί να πωλήσετε σκεφτείτε σήμερα για να γίνει αύριο. Μην αναβάλλετε τις αναγκαίες αλλαγές περιμένοντας. Αλλάξτε σήμερα. Δεν γίνετε να κερδίζουν συνεχώς όλοι.

Νίκος Χριστοφόρου

Σύμβουλος Επιχειρήσεων

www.Rockstar-Business.com