ΣΩΣΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ανάπτυξη. Τι είναι αυτό το πράγμα; Τι σημαίνει ανάπτυξη σε μια οικονομία και τι ανάπτυξη σε μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση; Και η λέξη Ύφεση είναι η ελαφρύτερη που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γιατί έξω, στο παζάρι, γίνετε κανονικό μακελειό. Και συνεχίζω: πως μπορούμε να επιστρέψουμε πίσω στην ανάπτυξη, εν καιρώ κρίσης, αβεβαιότητας, υψηλών επιτοκίων, επικείμενης αύξησης φορολογιών και έξαρσης της παραοικονομίας;

Λίγα απλά λόγια και μια εξήγηση του τι σημαίνει Ανάπτυξη. Ανάπτυξη σημαίνει να μεγαλώνουμε, και με όρους επιχειρηματικούς, να μεγαλώνουμε περισσότερο σε σχέση με μια προηγούμενη περίοδο, σε αυτή τη περίπτωση, σε σχέση με πέρσι. Άρα, Οικονομική ανάπτυξη σημαίνει να παράγουμε περισσότερο φέτος σε σχέση με πέρσι, να έχουμε περισσότερες πωλήσεις, να υπάρχει βελτίωση δεικτών κτλ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως με την Κυπριακή Οικονομία, πιστεύω ότι στοχεύουμε και επιδιώκουμε απλά Απασχόληση και όχι Ανάπτυξη. Όλοι αναφέρουν την ανάπτυξη αλλά αυτό που εννοούν και αυτό που προσπαθούν να λύσουν είναι το πρόβλημα της ανεργίας και της απασχόλησης. Ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει και χωρίς τη βελτίωση της απασχόλησης. Και στη δική μας περίπτωση, πιστεύω ότι μπορεί να υπάρξει Ανάπτυξη, ΣΩΣΤΗ ανάπτυξη, όχι με τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων (για νέες θέσεις εργασίας), αλλά με το ΚΛΕΙΣΙΜΟ κάποιων επιχειρήσεων.

Και πριν αρχίσετε να βρίζετε και να διαολοστέλνεται, παρακαλώ επιτρέψατε μου να σας παραθέσω την άποψη μου: για να έχουμε σωστή ανάπτυξη χρειάζεται να συρρικνώσουμε την οικονομία με το κλείσιμο επιχειρήσεων και την συγχώνευση/συνεργασία τους με άλλες επιχειρήσεις.

Το πρόβλημα μας είναι ότι έχουμε πολλές μικρές επιχειρήσεις. Μικρές επιχειρήσεις που απλά επιβιώνουν αντί να έχουμε λιγότερες επιχειρήσεις με μια υγιή κερδοφορία και άρα με καλύτερες προοπτικές επιβίωσης, ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Απλό. Πρέπει να δούμε πως και ποιες επιχειρήσεις πρέπει να κλείσουν ή συγχωνευτούν με άλλες.

Ποια είναι όμως μερικά από τα προβλήματα που δημιουργούνται όταν έχουμε πολλές μικρές επιχειρήσεις;

· Δεν υπάρχουν ή δεν εκμεταλλεύονται οικονομίες κλίμακας. Κάθε επιχείρηση έχει κάποιο οριακό σημείο όπου δεν βγάζει κέρδος αλλά ούτε και ζημιές. Κατά την άποψη μου οι περισσότερες Κυπριακές επιχειρήσεις βρίσκονται σχεδόν συνεχώς κάπου γύρω από αυτό το σημείο γιατί δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν πολλές πιθανές οικονομίες κλίμακας που επιτυγχάνονται μόνο μέσω του μεγαλύτερου τζίρου πωλήσεων και άρα της συγχώνευσης ή συνεργασίας τους με άλλες επιχειρήσεις. Ακόμα και αν κλείναμε τα μισά περίπτερα, εστιατόρια, βενζινάδικα, καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, τυπογραφεία, τράπεζες, σουβλατζίδικα και εμπορικές εταιρίες, πάλι θα είχαμε ότι χρειαζόμαστε, σε ελάχιστη απόσταση από το σπίτι μας, με καλύτερες τιμές και φυσικά με καλύτερο περιθώριο κέρδους για τους επιχειρηματίες.

· Φοροδιαφυγή. Ναι κύριοι, φοροδιαφυγή, και όχι φοροαπαλλαγή, που είναι το αγαπημένο και νομιμότατο σπορ των λογιστών και επιχειρηματιών. Φοροδιαφυγή. Γιατί όσες περισσότερες και μικρότερες επιχειρήσεις έχουμε, και αυτές συνήθως οικογενειακές, τότε είναι πολύ πιο εύκολο και απλό να μην εκδοθούν τιμολόγια και αποδείξεις, να περαστούν έξοδα της οικογένειας στην εταιρία, να γίνουν συνεννοήσεις με προμηθευτές κτλ. Απλά κάντε μερικές απλές καθημερινές αγορές και θα εξακριβώσετε αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο. Όσο πιο μικρή η επιχείρηση τόσο πιο εύκολο είναι να γίνουν ‘μαύρες’ συναλλαγές. Εσείς αγοράσατε ποτέ κάτι από μεγάλη εταιρία/επιχείρηση και να σας πουν ότι δεν θα σας εκδώσουν τιμολόγιο ή απόδειξη;

· Μειωμένη παραγωγικότητα. Ναι, μειωμένη παραγωγικότητα. Γιατί οι μικρές επιχειρήσεις, είτε υπηρεσίες προσφέρουν είτε προϊόντα, αγωνίζονται να βγάλουν τη δουλειά με πεπαλαιωμένα συστήματα, διαδικασίες και εργαλεία, μοιράζοντας τις εργασίες μεταξύ των μελών της οικογένειας που, αν θέλουν δουλεύουν και δεν μπορούν φυσικά να απολυθούν. Κάτι σαν το δημόσιο αλλά χωρίς τα ωφελήματα.

· Αργοί ρυθμοί και ταχύτητα προσαρμογής και αντίδρασης. Οι μικρές επιχειρήσεις επειδή έχουν άλλα μέτρα σύγκρισης της απόδοσης τους, που συνήθως είναι η γειτονική επιχείρηση ή η γειτονιά, δεν μπορούν να αντιδράσουν γρήγορα και ούτε φυσικά μπορούν να προβλέψουν και καταρτίσουν στρατηγική για το μέλλον. Φυσικά και οι πολύ μεγαλύτερες επιχειρήσεις έχουν παρόμοια προβλήματα μειωμένης ταχύτητας αλλά αυτές έχουν το πλεονέκτημα του ότι έχουν περισσότερα κεφάλια να σκέφτονται από ότι οι μικρές επιχειρήσεις.

· Μειωμένη κερδοφορία. Ο μικρός επιχειρηματίας σκέπτεται πολύ απλά: πωλήσεις μείον έξοδα ίσον κέρδος. Όσο βλέπει ή διαπιστώνει κέρδος, όλα καλά. Δεν λαμβάνει υπόψη φυσικά άλλους παράγοντες όπως ανάπτυξη, νέα προϊόντα και υπηρεσίες, επένδυση, κόστος αντικατάστασης, δανειστικά και καταθετικά επιτόκια και άλλα. Απλά είναι χαρούμενος που έχει δική του δουλειά, κανένα ‘μάστρο’ πάνω από κεφάλι του και λίγο κέρδος. Πολύ λίγοι είναι οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες που σκέπτονται μπροστά και όπως πάντα είναι η εξαίρεση στον κανόνα.

· Περισσότερες αλλά χειρότερες θέσεις εργασίας. Αυτό και αν είναι παράδοξο. Επιδιώκουμε να δημιουργούμε συνεχώς μικρές και νέες επιχειρήσεις που απασχολούν 3-4 άτομα και έχουν πολύ μειωμένες πιθανότητες να επιβιώσουν μακροπρόθεσμα, από το να βοηθήσουμε ήδη εδραιωμένες επιχειρήσεις να αναπτυχθούν περισσότερο και να προσλάβουν περισσότερο προσωπικό που μπορεί να μην αμείβονται καλά στην αρχή αλλά θα έχουν καλύτερες πιθανότητες να έχουν αυτή τη θέση εργασίας και του χρόνου.

Δεν είναι καθόλου παράξενο για μένα που η Οικονομική Κρίση, όπως την βλέπουμε στην Ευρώπη, είναι συγκεντρωμένη στην Μεσόγειο, δηλαδή σε Κύπρο, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία (χωρις να είναι στη Μεσόγειο). Είναι μέσα στην κουλτούρα μας να επιδιώκουμε την αυτοδυναμία, το προσωπικό συμφέρον, να μην θέλουμε αφεντικά, να κάνουμε ότι θέλουμε.

Και αν το ψάξετε θα δείτε ότι αυτές οι χώρες που έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα, έχουν δυσανάλογα μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων σε σχέση με άλλες χώρες και τον πληθυσμό τους, η φοροδιαφυγή είναι σε υψηλά ποσοστά και είναι γεμάτες με ανέργους που απολύθηκαν από μικρές επιχειρήσεις.

Η λύση: ας προσπαθήσουν οι μικρές επιχειρήσεις να συνεργαστούν και συγχωνευτούν με άλλες παρόμοιες τους και να εκμεταλλευτούν έτσι στο έπακρο τις δυνατότητες της αγοράς, του προσωπικού τους αλλά και των κεφαλαίων τους.

Εσείς έχετε μικρή επιχείρηση ή βιώσιμη επιχείρηση;

Νίκος Χριστοφόρου

Σύμβουλος Επιχειρήσεων