ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΛΥΣΕΤΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΣΑΣ
Ξεκινώ με την φανερότατη διαπίστωση ότι στη Χώρα μας έχουμε πολλές επιχειρήσεις οι οποίες είναι οικογενειακές. Και με το Οικογενειακές εννοώ επιχειρήσεις όπου ‘εργοδοτούνται’ ταυτόχρονα 2 ή και 3 γενιές από τους ιδιοκτήτες ή κύριους μετόχους. Εκτός από το συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πιο πάνω επιχειρήσεις όταν τα παιδιά δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των Γονιών/Ιδιοκτητών, τι γίνεται όταν οι Γονείς δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των παιδιών και όταν τα παιδιά αποδεικνύονται καλύτεροι επαγγελματίες από τον Ιδρυτή;
Είδα πολλές επιχειρήσεις όπου τα παιδιά των Επιχειρηματιών θα έπρεπε να πάρουν απόλυση από τους γονείς τους αλλά το πρόβλημα όπου ο πατέρας θα έπρεπε να απολυθεί είναι λιγάκι πιο περίπλοκο. Και είναι πιο περίπλοκο γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις ο πατέρας κρατά και το μαχαίρι και το καρπούζι. Άρα, τι κάνουμε όταν ο πατέρας/ιδρυτής πρέπει να τραβήξει στην άκρη για να αφήσει χώρο στη νέα γενιά; Μερικές συμβουλές προς παιδιά επιχειρηματιών:
· Πρέπει να δείξετε υπομονή. Δεν σημαίνει ότι επειδή τελειώσατε ένα πανεπιστήμιο (με τα λεφτά του μπαμπά) ότι έχετε τις γνώσεις για να αναλάβετε τα πάντα. Προσωπικά θα αντάλλαζα 2 πτυχιούχους για 1 άτομο με εμπειρία. Ο πατέρας σας θα έχει μάλλον κάποια χρόνια αν όχι δεκαετίες πείρας που δεν διδάσκονται σε καμιά σχολή. Δείξτε υπομονή και προσπαθήστε να μάθετε ότι μπορείτε από την ‘παλιά σχολή’.
· Δουλέψτε όπως ο μπαμπάς. Είναι εύκολο να κρίνετε εκ του ασφαλούς ότι ‘ο μπαμπάς κάνει λάθος’ και να λέτε συνέχεια ‘εγώ θα το έκανα καλύτερα’ και ‘όταν αναλάβω εγώ η εταιρία θα απογειωθεί’. Δοκιμάστε να κάνετε ότι κάνει αυτός; Μέθοδοι, πωλήσεις, ωράριο, κτλ. Τότε θα μάθετε πολλά για τη νοοτροπία του και ίσως καταλάβετε πολλά για τον τρόπο που δουλεύει. Μπείτε για λίγο στη θέση του.
· Αναλάβετε πρωτοβουλίες. Μην αρκεστείτε στα καθήκοντα που σας ανέθεσαν. Δείξτε πρωτοβουλία, προτείνετε αλλαγές, κάντε εισηγήσεις, βοηθήστε όταν σας ζητηθεί. Για τον μπαμπά μπορεί ακόμα να είστε ‘ένα μωρό που δεν ξέρει να βγάλει τα μάτια του’. Συμβουλή: σεβαστείτε την ιεραρχία ιδιαίτερα με το υπόλοιπο προσωπικό, ρωτήστε πριν δράσετε και να είστε έτοιμοι να ακούσετε αρνητικά σχόλια.
· Κερδίστε την εμπιστοσύνη του υπόλοιπου προσωπικού. Βοηθήστε όλους τους υπόλοιπους εκτός από την οικογένεια. Το πιο πιθανό είναι ότι σας βλέπουν σαν το κακομαθημένο παιδί του ‘μάστρου’. Αποδείξτε τους ότι τους βλέπετε σαν σημαντικό μέρος της ομάδας και όχι σαν απλούς υπαλλήλους. Δημιουργήστε συμμαχίες με τη βάση της εταιρίας για να σας στηρίξουν αλλά και για να σας δώσουν πιο άνετα ψήφο εμπιστοσύνης αν και όταν τους ζητηθεί.
· Ακόμα και αν σας αναθέσει την όλη διεύθυνση της επιχείρησης, στην αρχή πρέπει να αρνηθείτε. Η αλλαγή πρέπει να είναι σταδιακή και όχι ολοκληρωτική. Αν δεν νιώθετε έτοιμος, μην πάρετε το ρίσκο. Ζητήστε του να παραμείνει με ένα συμβουλευτικό ρόλο. Θα το εκτιμήσει και θα σας βοηθήσει ακόμα περισσότερο.
· Εκβιάστε. Αν δεν καταλαβαίνει τίποτα και τον βλέπετε ότι έχει στο νου του να παραμείνει στην επιχείρηση μέχρι να τον πάρουν σηκωτό για να φύγει, ίσως είναι καιρός να πατήσετε και λίγο πόδι. Σε κανένα δεν αρέσει να παραγκωνίζετε αλλά όλα κάποτε τελειώνουν και κάτι νέο ξεκινά.
Η αλλαγή Ηγεσίας σε μια οικογενειακή επιχείρηση δεν είναι εύκολο πράγμα και ειδικά όταν υπάρχουν πολλά παιδιά, νύφες, γαμπροί, εγγόνια και λοιπά. Αυτή η αλλαγή όμως μπορεί να γίνει. Και να έχετε υπόψη σας ότι κάθε επιχείρηση είναι διαφορετική περίπτωση γιατί, πολύ απλά, όλοι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί. Κάποτε θα αναλάβετε την επιχείρηση. Αν η επιχείρηση είναι βιώσιμη, αν επιβιώσει, αν δεν σας κλείσουν, αν δεν εγκαταλείψετε τα όπλα και αν δεν έχετε ενδοοικογενειακές διαμάχες.
Και κάτι τελευταίο: απαιτείτε σεβασμός στην παλιά φρουρά. Ακόμα και αν κάνουν λάθη, εσείς είστε εκεί για να βοηθήσετε. Στο κάτω κάτω, για αυτό σας έβαλαν στην επιχείρηση.
Εσείς θα απολύατε τον πατέρα σας;
Νίκος Χριστοφόρου
Σύμβουλος Επιχειρήσεων